Zo help je je kind bij jeuk door waterpokken

Waterpokken zijn voor kinderen vaak behoorlijk vervelend, vooral vanwege de aanhoudende jeuk. In deze blog lees je wat je als ouder kunt doen om die jeuk te verlichten. Ook gaan we in op een veelgehoorde opmerking: zorgt krabben echt voor littekens? Wat zegt de wetenschap daarover? Tot slot geven we praktische tips om te voorkomen dat het hele gezin besmet raakt.

Wat zijn waterpokken en hoe krijgt je kind het?

Waterpokken (medische term: varicella) is een veelvoorkomende kinderziekte en bovendien zeer besmettelijk. Deze ziekte wordt veroorzaakt door het varicella-zostervirus.

De meeste kinderen krijgen het tussen hun eerste en tiende levensjaar. Besmetting vindt plaats via hoesten, niezen of direct contact met vocht uit de blaasjes.

Na een incubatietijd van 1 tot 2 weken ontstaan de eerste symptomen: lichte koorts, vermoeidheid en vervolgens een rode, jeukende huiduitslag met blaasjes. Je kind is al besmettelijk voordat de blaasjes zichtbaar worden, en blijft totdat de blaasjes zijn ingedroogd.

In de meeste gevallen verloopt de ziekte mild. Je kind is na 7 tot 10 dagen vaak hersteld. De meeste kinderen doorstaan waterpokken dan ook zonder complicaties.

Eén klacht springt er tijdens de ziekte echt uit: de jeuk. Die kan zo hevig zijn dat je kind stress ervaart, slecht slaapt, huilerig is of zelfs de blaasjes openkrabt. Dan ontstaat het risico op littekens.

Wat kun je als ouder zelf doen tegen de jeuk

In de meeste gevallen kun je de jeuk goed zelf aanpakken. Praktische tips om jeuk te verlichten en krabben zoveel mogelijk te voorkomen, lees je hieronder.

Fijngemalen havermout

Fijngemalen havermout (colloïdaal havermout) staat bekend om zijn huidverzachtende, jeukstillende en ontstekingsremmende werking. Het is een natuurlijke behandelmethode die vaak wordt ingezet bij waterpokken en waar ouders positieve ervaringen over delen.

Ook in de medische literatuur wordt deze toepassing beschreven.

Lees het artikel: Oatmeal in dermatology: A brief review

Katoenen kleding

Katoenen kleding is niet alleen comfortabel, maar ook een verstandige keuze bij waterpokken. Katoen is ademend, zacht en vriendelijk voor de gevoelige huid. Het Helpt oververhitting en extra irritatie te voorkomen.

Strakke of synthetische kleding kan juist gaan schuren, wat de jeuk verergert en krabgedrag uitlokt, met risico’s voor blaasjes, korstjes en littekens door het krabben.

Verkoelende gels en crèmes: welke opties zijn er?

Als je kind veel last heeft van jeuk, kunnen verkoelende crèmes en gels een waardevolle aanvulling zijn. Deze middelen helpen de huid tot rust te brengen en verminderen de krabdrang. Er zijn verschillende soorten beschikbaar, elk met hun eigen werking en aandachtspunten.

Veelgebruikte middelen bij waterpokkenjeuk zijn:

• Zinklotion of calamine-lotion: deze klassieke middelen drogen de blaasjes uit en hebben een licht verkoelend effect. Ze zijn breed inzetbaar, maar hebben als nadeel dat ze de huid kunnen uitdrogen en de vorming van korstjes kunnen versnellen.
• Mentholgel: zorgt voor directe verkoeling, maar kan bij jonge kinderen (vooral onder de 2 jaar) soms juist voor huidirritatie zorgen. Niet elk kind verdraagt dit even goed.
• Carbomeer-watergel: een lichte, verkoelende gel zonder actieve bestanddelen. Het kan veilig gebruikt worden bij jonge kinderen.
• Oraal antihistaminicum: in sommige gevallen kan een arts een antihistaminicum zoals cetirizine voorschrijven. Dit werkt via het immuunsysteem en helpt vooral ’s nachts tegen de jeuk, maar wordt alleen geadviseerd bij ernstigere klachten.

Let op! gebruik jeukstillende producten bij jonge kinderen altijd in overleg met een arts of apotheker.

Een aanvullende optie: ALHYDRAN Anti-Itch Care

Naast bovenstaande middelen bestaat er ook een jeukverlichtende crème met een meer hydraterende en huidherstellende werking: ALHYDRAN Anti Itch Care. Deze medische crème is ontwikkeld voor de behandeling van jeuk bij uiteenlopende huidaandoeningen, waaronder waterpokken.

Wat deze crème onderscheidt:

• Bevat iCOOL ML, een niet-allergene vorm van menthyllactaat die langdurige verkoeling biedt zonder de huid uit te drogen.
• Is geschikt vanaf 3 maanden oud.
• Hydrateert intensief en ondersteunt het natuurlijk huidherstel.
• Is vrij van menthol of eucalyptus, waardoor de kans op irritatie klein is.

Veel ouders ervaren verlichting van de jeuk én minder krabgedrag bij hun kind na gebruik van deze crème. Hierdoor verklein je indirect ook het risico op littekens.

Lees ook de ervaringen van patiënten over het gebruik van Anti Itch Care.

Let op! Overleg altijd vooraf met je huisarts voordat je een crème of gel aanschaft voor een kindje dat last heeft van waterpokken.

Nagels kort houden (of handschoentjes gebruiken)

Houd de nagels van je kind kort en schoon. Zo voorkom je dat opengekrabde blaasjes gaan ontsteken of blijvende littekens achterlaten. Bij jongere kinderen kun je eventueel zachte handschoentjes gebruiken, vooral tijdens het slapen.

Een koel en comfortabel slaapklimaat

Warmte verergert vaak de jeuk. Zorg daarom voor een koele slaapkamer en luchtige dekens. Verschoon het beddengoed vaker, vooral bij zweten of opengekrabde blaasjes. Een katoenen pyjama helpt ook om je kind comfortabel te houden.

Geen ibuprofen, wel paracetamol bij koorts of pijn

Heeft je kind naast jeuk ook last van koorts of pijn? Geef dan géén ibuprofen, want dit middel kan bij waterpokken complicaties veroorzaken. Kies voor paracetamol in de juiste dosering voor de leeftijd van je kind. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts.

Kan krabben aan waterpokken echt littekens veroorzaken?

Krabben aan waterpokkenblaasjes is niet zonder risico. Ze bevinden zich meestal in de bovenste huidlaag (epidermis). Maar het openkrabben van blaasjes of korstjes kan de diepere huidlagen, zoals de lederhuid (dermis), beschadigen. Dit verstoort het genezingsproces. Er ontstaan kleine wondjes die vatbaarder zijn voor bacteriële infecties. Deze bacteriën kunnen ontstekingen veroorzaken. Dit verergert de schade aan het weefsel, vertraagt het herstel en vergroot de kans op littekens.

Een veelvoorkomende complicatie is een secundaire infectie, zoals krentenbaard (impetigo), die de kans op littekenvorming aanzienlijk vergroot.

Kortom, krabben:

• Vertraagt het sluiten van de huid
• Verhoogt de kans op ontstekingen
• Vergroot het risico op blijvende littekens, vooral bij jonge kinderen

Daarom is het belangrijk om jeuk zoveel mogelijk te verlichten. Minder jeuk betekent minder krabben, en dus een kleinere kans op littekens.

Meer hierover lees je in ons blog over littekens door waterpokken.

Hoe voorkom je besmetting van anderen?

Waterpokken zijn al besmettelijk twee dagen vóór de blaasjes zichtbaar zijn en blijven dat tot alle blaasjes zijn ingedroogd (meestal na 7 tot 10 dagen).

Wat kun je doen?

• Laat kinderen met waterpokken thuis
• Was handen regelmatig
• Vermijd contact met baby’s en vrouwen die in verwachting zijn
• Was beddengoed en kleding op minimaal 60 graden

Conclusie: wat helpt tegen jeuk bij waterpokken?

Verkoelende crèmes en gels kunnen veel verlichting bieden bij waterpokkenjeuk. Sommige producten, zoals zinklotion, werken uitdrogend en helpen blaasjes sneller indrogen, maar kunnen de huid ook trekkerig maken. Andere middelen hebben juist een hydraterende werking en verzachten de huid zonder deze uit te drogen. Kies wat het beste past bij de huid van je kind.

In combinatie met luchtige kleding, korte nagels en goede hygiëne help je zo vervelende jeuk én littekens voorkomen.

Geraadpleegde bronnen

• Thuisarts.nl. (z.d.). Mijn kind heeft waterpokken. https://www.thuisarts.nl/waterpokken/mijn-kind-heeft-waterpokken
• Verma, D., & Maiti, R. N. (2021). Oatmeal in dermatology: A brief review. Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology. https://ijdvl.com/oatmeal-in-dermatology-a-brief-review/